گزیده کاری که کوتاه نمی آید !

در زادروز کارگردان مطرح سینمای جنگ ایران، احمدرضا درویش، به بررسی آثار و سیر هنری زندگی او پرداخته ایم. کارگردانی که در عرض سی سال با ساختن 6 فیلم اکران شده، کارگردان کم‌کاری محسوب می شود اما چهار فیلم شاخص او در یادها باقی مانده و همیشه تلاش داشته است استانداردهای تولید سینمای ایران را بالاتر ببرد.
از تلویزیون شروع شد
احمدرضا درویش دوم مرداد 1340 در همدان به دنیا آمد. برای تحصیل به تهران مهاجرت کرد و در رشته گرافیک و معماری فارغ التحصیل شد. وی در آغاز فعالیت های هنری اش در سال 1361 به تلویزیون رفت و کارگردانی نمایش های تلویزیونی را بر عهده گرفت. آغاز کار سینمایی اش برمی گردد به مدیریت تولید، دستیاری کارگردانی و بازیگری فیلم «زندان دوله تو» در سال 1363 که در کردستان ساخته شد. فیلم «زندان دوله تو» 96 دقیقه بود به کارگردانی رحیم رحیمی پور که بازیگر اصلی آن عبدالرضا اکبری بود. درویش در همان سال فیلمنامه ای برای «کانی مانگا» سیف الله داد را نوشت.

سیمرغ برای آخرین پرواز
وی اولین فیلم خود را در سال 1368 به نام «آخرین پرواز» تولید کرد که کارگردانی و نویسندگی آن را بر عهده داشت. داستان فیلم داستان یک سرگرد خلبان است که پسر فلج خود را همراه همسرش برای معالجه به فرانسه می فرستد. یک گروه تروریستی خانواده او را گروگان گرفته و از او می خواهند که هواپیمای خود را در خاک عراق فرود آورد. این فیلم در بخش مسابقه فیلم های اول و دوم جشنواره فجر در سال ۱۳۶۸ سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کرد.

از آذرخش تا سقوط ابلیس
فیلم بعدی او «ابلیس»(1369) در ژانر حادثه ای بود که در اولین همکاری بازی درخشان خسرو شکیبایی را رقم زد. داستان «ابلیس» در مورد حمله ناو آمریکایی به هواپیمای 656 مسافرتی ایران است. که در جشنواره همان سال کاندیدای بهترین تدوین برای سیف الله داد شد.
درویش در «آذرخش»(1371) به سراغ ژانر اجتماعی می رود. جدال صاحب امتیاز یک روزنامه به همراه دوست دوران انقلابش با مشکلات روزمره زندگی است. جهانگیر الماسی و شهره لرستانی از بازیگران این فیلم هستند.

کیمیا
با فیلم بعدی نبوغ درویش به نمایش گذاشته شد. فیلم «کیمیا» (1373) همکاری درخشان بعدی درویش و شکیبایی به یکی از بهترین ملودرام های جنگی سینمای ایران تبدیل شده است. این فیلم داستان کودکی ست که در بهبوهه جنگ به دنیا آمده و مادرش را از دست می دهد. دکتر ماما دختر را بزرگ می کند تا اینکه بعد از سال ها پدرش به دنبال او می آید. این فیلم در جشنواره فجر سال 73 برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول، صدابرداری، جلوه های ویژه و دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه برای درویش شد.

سال های بعد از سرزمین خورشید
«سرزمین خورشید» ساخته بعدی احمدرضا درویش جزو فیلم های ماندگار سینمای جنگ ماست. صحنه‌های آغازین فیلم «سرزمین خورشید» شاید بهترین صحنه‌های جنگی سینمای ایران باشد. این فیلم سفر چند نفر را را در طی فرار از محاصره خرمشهر به همراه یک کودک نشان می دهد. در این فیلم باز هم شکیبایی بازی درخشان و هنرمندانه ای را به نمایش می گذارد اما این گلچهره سجادیه است که سیمرغ بلورین بهترین نقش اول زن را به دست می آورد. این فیلم در کنار جایزه ویژه هیئت داوران، برای طراحی صحنه، موسیقی متن، صدا برداری، فیلمبرداری و جلوه های ویژه برنده سیمرغ بلورین شد. در کنار اینکه تندیس خانه سینما را هم به خانه برد.
پنج سال بعدی را درویش به فعالیت های حاشیه ای دنیای سینما پرداخت. ریاست هیئت مدیره مؤسسه «فرهنگ تماشا» از سال ۱۳۷۷، عضو هیئت مؤسس موزه سینما ۱۳۷۷، مدیر عامل خانه سینما ۱۳۷۵ – ۱۳۷۹، عضو شورای عالی سیاست گذاری خانه سینما ۱۳۷۱ – ۱۳۷۶، عضویت در شورای مرکزی کانون کارگردانان ۱۳۷۰ – ۱۳۷۴ در کنار چهار دوره داروی فجر باعث شد تا فیلم بعدی درویش وقفه زیادی بیوفتد.

تولدی در ماه مهر
درویش «متولد ماه مهر» را در انتهای دهه هفتاد،با تهیه کنندگی سازمان توسعه سینمایی سوره تولید کرد. محمدرضا فروتن و میترا حجار ساختار نو و جوانانه تری به فیلم او داده بودند و یک نوع تغییر ژانر سیاسی در کار او به چشم می خورد. داستان فیلم در مورد دو جوان دانشجوست که در طی درگیری های سیاسی دانشگاه به هم دلبسته شده و از تحصیل محروم می شوند. پسر جوان به جنوب زادگاهش برمی گردد و دختر در پی او روانه شده و در نهایت داستان را در مناطق جنگی داستان را پیش می برد. جلوه های ویژه، صدابرداری و نقش اول زن این فیلم برنده سیمرغ بلورین از جشنواره هجدهم فجر شد. البته جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را نیز به دست آورد.

دوئل با صدای دالبی
درویش در سال 1382 فیلم «دوئل» را ساخت که در زمان خودش پرهزینه ترین فیلم سینمایی تاریخ سینمای ایران بود. داستان فردی که بعد از بازگشت از اسارت خاطرات محاصره خرمشهر را مرور می کند و جریاناتی مربوط به یک گاوصندوق طلا در خاطرات و سپس در امروز منجر به اکت ها و اتفاقاتی می شود. در این فیلم که بهترین بازی پژمان بازغی را در پی داشت، پریوش نظریه، هدیه تهرانی و پرویز پرستویی نیز بازی می کردند. «دوئل» بیشترین سیمرغ بلورین را در میان فیلم های درویش به خود اختصاص داده است. 8 سیمرغ بلورین برای کارگردانی، طراحی صحنه و لباس، فیلمبرداری، صداگذاری، تدوین، جلوه های ویژه، صدابرداری و نقش دوم مرد برای کامبیز دیرباز دستاورد این فیلم از دوره بیست و دومم جشنواره فجز بود. «دوئل» که برای اولین بار با صدای دالبی اکران شد، آخرین فیلم اکران شده از درویش است.

کم‌کار ولی پُرکار
درویش از سال 1388 در حال ساخت فیلم «روز رستاخیز» فیلمی تاریخی ست. در این فیلم تعدادی از بازیگران سرشناس عرب بازی می کنند و مراحل فنی خود را خارج از ایران طی می کند. فرهاد قائمیان، پوریا پور سرخ و حسن پور شیرازی از بازیگران آن هستند.
احمدرضا درویش از نسل دوم سینماگران بعد از انقلاب به شمار می‌‌آید. وی در گروه فیلمسازانی قرار دارد که به مضامین جنگ و حاشیه جنگ پرداخته‌اند و به واسطه کار بر این مضامین به کارگردانان مطرح سینمای ما تبدیل شده اند.
درویش در آثار خود بدون قهرمان سازی واکنش‌های غیرواقعی شخصیت‌های آثار خود را معرفی می‌کند . او کارگردان گزیده کاری ست که مدام تتلاش داشته استانداردهای سینمای ایران را بالا ببرد به همین دلیل با این که تنها 6 فیلم ساخته اما از آثار او فیلم‌هایی او همچون «کیمیا»، «سرزمین خورشید» و «متولد ماه مهر» و «دوئل» همچنان در یادها باقی مانده‌اند.